Nederlandse logistiek 2040: designed to last

Dit advies beschrijft het pad dat de logistieke sector moet volgen om Nederland in 2040 concurrerend en leefbaar te houden.
Goederenvervoer per spoor en snelweg

Download videobestanden

Uitgeschreven tekst

(Op een lichtblauwe achtergrond verschijnt de beeldtekst: De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur presenteert een film over kansen voor de logistieke sector op weg naar een circulaire economie. Een animatie. Gekleurde strengen vormen een gevlochten kabel. Voice-over:)

VREDIGE MUZIEK

VOICE-OVER: Stel de economie voor als een kabel, gevlochten uit verschillende sectoren.
Topsectoren zoals hightech, chemie en agrofood creëren samen een sterke economie.

(Boven de kabel staat: huidige economie.)

Producten gaan de economie in als grondstoffen ze eindigen vaak als afval, 'designed to dump'.
De groeiende vraag naar producten leidt tot schaarste en zelfs nog meer afval.

(De gekleurde kabel begint te buigen.)

Hoe verbinden we de schakels en sluiten we de ketens op een duurzame manier?

(De kabel wordt een cirkel.)

De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur geeft een inkijk in onze toekomstige circulaire economie mogelijk gemaakt door een sterke logistieke sector.

(Langzaam kantelt de cirkel.)

In een circulaire economie eindigen producten niet zomaar als afval.
Het kan dus slimmer.

(Een man plaatst een wasmachine.)

Er komen nieuwe verdienmodellen.
Tijdens de volledige levenscyclus van een product blijven de bedrijven de eigenaar.

(De man repareert de machine in 2020.)

Daardoor houden ze toegang tot de waardevolle grondstoffen.
Dus geen producten ontwerpen voor de afvalberg, maar voor hergebruik.
Klinkt logisch, toch?

(De gekleurde kabel.)

Dat betekent dat logistieke stromen veranderen.
Near-sourcing neemt over de hele wereld toe.
De klant bezit geen product uit China maar maakt gebruik van een op maat gemaakte lokale dienst.
Daardoor wordt de levertijd steeds belangrijker.

(De vlag van de Europese Unie.)

Producenten vestigen zich dichter bij de consument om de regie op de keten te houden en in te kunnen spelen op de wensen van de klant.
De toename van service- en retourlogistiek en recycling biedt nieuwe uitdagingen en kansen voor de logistiek.

(Een product bereikt een man.)

Hier ligt een belangrijke rol voor de Nederlandse logistieke sector.
Daarom adviseert de Raad om Rotterdam te ontwikkelen tot dé circulaire hub van Europa.

(In een lichtgele streng van de gevlochten kabel staat het woord 'logistiek'. Een busje vertrekt met een doos.)

DE VREDIGE MUZIEK WORDT RUSTIGE MUZIEK

Lokaal neemt het aantal vervoersbewegingen toe.
Consumenten kopen meer online.
Er worden meer diensten geleverd dan producten verkocht.
Online winkelen, recycling en onderhouds- en retourstromen leiden samen tot meer files en meer uitstoot.

(Het busje rijdt achteruit en vertrekt weer met veel dozen in plaats van veel busjes met enkele dozen.)

TERUGSPOELGELUID

Goede regie en samenwerking binnen een gebied vormen een oplossing voor dit probleem.
De Raad adviseert daarom het gebruik van innovatieve tendering voor stadslogistiek.

(Het busje levert een doos af en krijgt een vuilniszak terug. In een groene streng van de kabel staat 'agrofood' en op de aanhanger van een tractor 'sugar beet'.)

DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER

DE RUSTIGE MUZIEK WORDT LEVENDIGE MUZIEK

De circulaire economie vraagt ons te kijken naar de totale levenscyclus van een product en naar de gehele keten in plaats van de afzonderlijke schakels.

(Van een suikerbiet wordt een bergje suiker gemaakt.)

DE LEVENDIGE MUZIEK SPEELT VERDER

De Raad adviseert dan ook om gehele ketens opnieuw te bekijken inclusief het gebruik van alles wat we nu nog als afval beschouwen.

(Suikerbieten worden in hun geheel verwerkt en daarna vervoerd. In een paarse streng van de kabel staat 'chemie'.)

DE LEVENDIGE MUZIEK SPEELT VERDER

Het clusteren van bedrijven die elkaar aanvullen maakt het uitwisselen van reststromen gemakkelijker in de circulaire economie.

(Een groepje bedrijven vormt een cluster.)

De Raad adviseert het actief stimuleren van geïntegreerde clusters.

(Clusters van bedrijven in Nederland.)

Het is aan het bedrijfsleven om de nieuwe kansen te verzilveren.
De overheid heeft de taak om de logistieke sector te helpen zodat deze de circulaire economie kan faciliteren.
Samengevat adviseert de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur het volgende: Maak van Rotterdam dé circulaire hub van Europa.

(Naast de kabel staat een busje vol dozen.)

Gebruik innovatieve tendering voor stadslogistiek.

(Een cluster van bedrijven.)

Stimuleer geïntegreerde ruimtelijke clustervorming.

(De kabel beweegt langzaam.)

En ga van optimale schakels naar integrale ketens, inclusief reststromen.

(De kabel in de vorm van een cirkel draait rond.)

De toekomst van onze economie en logistiek kondigt zich aan.
De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur voorziet een circulaire economie vol nieuwe kansen voor de Nederlandse logistiek.

(Beeldtekst: Nederlandse logistiek 2040: designed to last. Rli. Kijk voor het volledige advies op www.rli.nl.)

LOUNGEMUZIEK

Inleiding

Uit de analyse die voor het advies is verricht, blijkt dat de topsectoren hightech, chemie en agrofood zich ontwikkelen richting een circulaire economie. Voor de topsector logistiek levert dit nieuwe kansen en uitdagingen op. Het advies bevat aanbevelingen aan de overheid en het bedrijfsleven.

Belangrijkste aanbevelingen

De belangrijkste aanbevelingen zijn:

  • De raad adviseert aan gemeenten en aan provincies om ruimtelijke clustervorming tussen de sectoren hightech, chemie en agrofood te stimuleren. Dit kan invulling krijgen door bepaalde locaties te bestemmen voor specifieke clusters en/of door in het vestigingsbeleid doelstellingen of voorwaarden te formuleren voor (her)gebruik van energie, warmte en afvalstoffen. Het Rijk wordt geadviseerd om hergebruik van afval als grondstof voor nieuwe producten te bevorderen door belemmeringen in regelgeving voor afvalverwerking weg te nemen en 'grondstoffenpaspoorten' in te voeren;
  • De raad adviseert het Rijk een programma te ontwerpen met Rotterdam als circulaire hub van Europa en daarbij de effecten te onderzoeken van de circulaire economie op de soort en het volume aan goederen dat via de Rotterdamse haven Europa binnenkomt en verlaat;
  • De raad adviseert aan gemeenten om uniforme eisen te stellen aan leefbaarheid, veiligheid en bereikbaarheid. De invulling moet via innovatieve tendering worden overgelaten aan de sector. Het Rijk wordt geadviseerd om bestuurlijke afspraken met de decentrale overheden te maken over de harmonisering van deze lokale doelvoorschriften;
  • De raad beveelt het bedrijfsleven aan om integrale ketens voor de complete levenscyclus van elk product te ontwikkelen door in het ontwerp van producten rekening te houden met reparatie, hergebruik en uitwisseling van onderdelen; door in te zetten op maximale levensduur en op een zo groot mogelijke recyclebaarheid. En door marketingconcepten te ontwikkelen om het gedrag van consumenten aan te passen: product, dienst, gebruik en retour moeten bij elkaar passen.

Publicatiedatum

Op 8 oktober 2013 presenteerde de raad zijn advies 'Nederlandse logistiek 2040: designed to last' tijdens een symposium in Madurodam, Den Haag. Secretaris-generaal van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, Siebe Riedstra nam het advies in ontvangst.

Informatie over het symposium, sprekers, programma, social media verslag, foto's en blogs

Bekijk de PowerPointpresentaties van de sprekers

Essays en onderzoeksrapporten ter voorbereiding advies

Ter voorbereiding van het advies is door verschillende deskundigen een essay geschreven en zijn er twee onderzoeksraporten gepubliceerd, zie rechts bij 'downloads'.

Social media report

Van het symposium is een verslag gemaakt via verschillende social media kanalen.

Lees het social media report 

Meer informatie

Voor uw reactie op dit onderwerp of voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Rli-secretariaat via info@rli.nl