Raad voor de Wadden kritisch over implementatie Kaderrichtlijn Water

Waddenzee voorlopig als ‘sterk veranderd water’ typeren

In een brief aan Staatssecretaris mevrouw Schultz van Haegen plaatst de Raad voor de Wadden kanttekeningen bij de afronding van de eerste rapportage ten behoeve van de invoering van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW).

Draagvlak

De Raad vindt dat de overheden die betrokken zijn bij de invoering van de KRW veel te veel naar binnen gericht zijn een geen oog hebben voor voorlichting van en discussie met belangengroeperingen zoals landbouw, natuurbeschermingsorganisaties en het bedrijfsleven. Behalve deze onbekendheid, bestaat er nog onduidelijkheid over de wijze waarop algemene bepalingen in de richtlijn worden ingevuld. Opgeteld resulteert dit in ongerustheid die zich uit in verlies aan draagvlak voor de KRW. De Raad adviseert de Staatssecretaris om door te kiezen voor een open planvormingsproces, meer aandacht te schenken aan het verwerven van draagvlak.

Maatschappelijke kosten

De Europese Commissie vraagt aan de lidstaten om in het voorjaar van 2005 te rapporteren over de huidige toestand van verschillende wateren (waterlichamen) en aan die waterlichamen een voorlopige status toe te kennen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de status ‘natuurlijk water’, ‘sterk veranderd water’ en ‘kunstmatig water’. In 2009 wordt de definitieve status toegekend. Die status kan effecten hebben voor de doelstellingen die uiteindelijk moeten worden bereikt. Eén van de zaken waar dat van afhangt is de vraag welke maatregelen (kosten) redelijkerwijs van lidstaten kunnen worden verlangd om de doelstellingen te realiseren. De Raad is van mening dat kennis van de maatschappelijke impact ook voor tussentijdse besluiten noodzakelijk is. 

De Waddenzee natuurlijk of sterk veranderd?

De Waddenzee staat op de lijst van beschermde gebieden. Voor sommige eisen, zoals voor de waterkwaliteit, betekent dit dat het niet uit maakt of de Waddenzee de status van ‘natuurlijk’ of ‘sterk veranderd water’ krijgt, omdat de eisen hieraan worden afgeleid van de beschermde status. Voor andere eisen hoeft de status geen verschil uit te maken als er overeenstemming is over de uitleg van de KRW. De Raad komt op grond hiervan tot de slotsom dat er voor de Waddenzee eigenlijk geen verschil bestaat tussen een voorlopige aanwijzing als ‘natuurlijk’ dan wel ‘sterk veranderd water’. Met enerzijds de conclusie dat de bescherming van de Waddenzee als natuurgebied niet afhangt van de status, maar met anderzijds de constatering dat er nog veel onzekerheden zijn over de doorwerking van de KRW en het kunnen implementeren van functievoorwaarden (veiligheid, scheepvaart, kweldervorming etc. ) in de KRW, adviseert de Raad om aan de Waddenzee de voorlopige status van ‘sterk veranderd water’ te geven.

Meetprogramma’s

In beide rapportages over het Nederlandse deel van de Waddenzee (Rijn en Eems) wordt de conclusie getrokken dat er nog veel meer metingen moeten worden verricht in de Waddenzee, om betrouwbare conclusie te kunnen trekken en om ontwikkelingen goed te kunnen volgen. De Raad onderschrijft de noodzaak van een goede monitoring, maar is tevens van mening dat er evenwicht moet zijn tussen de besteding van financiële middelen aan meetprogramma’s en aan de daadwerkelijke uitvoering van maatregelen. De Raad adviseert om nu al de richting aan te geven hoe hiermee zal worden omgegaan in de monitoringplannen.

De Raad voor de Wadden

De Raad voor de Wadden is een onafhankelijk adviescollege, ingesteld door het ministerie VROM. De Raad heeft als wettelijke taak, gevraagd en ongevraagd adviezen uit te brengen over bestaand, nieuw en toekomstig beleid, dat zowel direct als indirect met het Waddengebied te maken heeft.